Inleidend
Die gedeelte is seker een van die mees betwiste gedeeltes in die Romeine brief. Die meeste uitleggers lees die gedeelte as ’n blik op Paulus se innerlike stryd teen die sonde. Ben Witherington (in sy Paul’s Narrative Thought World) lees dit egter op ’n ander manier.Volgens hom tref Paulus aan die begin van hoofstuk 7 ’n kontras tussen die lewe voor Christus en die lewe in Christus, die lewe in die vlees teenoor die lewe in die Gees. In vers 5 praat hy byvoorbeeld in die verlede tyd van Christene se vorige lewe: “Toe ons nog ‘n sondige lewensbestaan gevoer het …” en in vers 6 in die teenswoordige tyd: “Maar nou is ons vrygemaak …”
In die verse wat ons nou gaan lees, sê Witherington, stel Paulus as illustrasie iemand in sy lewe voor Christus aan die woord, die menslike kondisie, en beskrywe die stryd wat daar in só ‘n persoon is, selfs in die goeie mense. Die “ek” in die verse is dus soos iemand voor Christus sou leef, terwyl aan die einde van hoofstuk 7 en dan veral in hoofstuk 8 Paulus wys hoe ‘n Christen in Christus lewe, in die kragveld van die Gees.
Romeine 8 is dus die “normale” lewe van die Christen in Christus en nie Romeine 7 nie. Anders, sê Witherington word hoofstuk 7 te maklik ‘n verskoning vir die sonde en neem dit nie die vryspraak wat Christus gebring het ernstig genoeg nie. Ons wat in Christus is, hoewel nie perfek of sondeloos nie, kan protesteer en breek met die sonde, omdat Christus ons vrygemaak het, en die Gees daarin vir ons bystaan.
Hoe ook al – jy kan dit ook op die tradisionele manier lees.
Woordverkondiging
Daar is ’n klassieke storie wat hierdie gedeelte van Paulus volmaak vasvang. Robert Louis Stephenson se The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde.
Dit gaan oor die gerespekteerde dr Jekyll wat ’n middel ontdek wat sy persoonlikheid verander en van hom ’n ander persoon maak. Deur sy uitvinding geskok en tog ook gefassineer, gee hy toe aan die versoeking om in die nag Mnr Hyde te word, wat allerlei misdade pleeg – selfs moord.
Gedurende die dag is hy die sagmoedige dr Jekyll en in die nag is hy ’n moordenaar en ’n gewelddadige skurk.
So gaan dit ’n tyd lank aan, totdat hy een oggend wakker word en tot sy ontsteltenis bemerk dat hy mnr Hyde se hand behou het. Eers was dit moeilik om Mnr Hyde se persoonlikheid aan te neem, maar gaandeweg was dit al moeiliker om weer terug te keer na die goedhartige dr Jekyll!
Hy het al meer besef dat hy besig was om beheer te verloor oor sy goeie self en dat die slegter self die oorhand begin kry.
Toe hy later verplig was om ’n keuse te maak, het hy besluit om eerder dr Jekyll te bly. Ongelukkig het die geneigdheid tot misdaad in hom so sterk geword dat dit by hom die oorhand gekry en hom uiteindelik vernietig het.
Toe iemand vir Stevenson vra waar hy die model vir sy hoofkarakter gekry het, het hy geantwoord: “I found it in my nature.” Hy het eerstehands belewe wat Paulus bely: die goeie wat ek wil doen, doen ek nie, maar die slegte wat ek nie wil doen nie, dit doen ek.”( vs19) Ek wil die goeie doen, maar al wat ek doen, is die slegte.
Soos Augustinus geskryf het: “Wat ook al ons is, ons is nie wat ons behoort te wees nie!”
Of soos Mark Twain tong in die kies vertel: “Man was made at the end of the week, when God was tired.”
Ja maar hoe?
Hoe gemaak met die Mr/Mrs Hyde in ons lewe?
Soos ’n predikant vertel hoe hy ’n boek by ’n kennis geleen het. Terwyl hy dit gelees het, was sy belangstelling geprikkel deur die onderstreepte gedeeltes, met die letters JMH in die kantlyn geskryf. Hy het toe vir die kennis gevra wat dit beteken. Die onderstreepte gedeeltes was dit waarmee hy saamgestem het en JMH het gestaan vir “Ja, maar hoe?”
Deur Christus ons Here
Vers 25 gee die oplossing: Aan God die dank! Hy doen dit deur Jesus Christus ons Here.
Ons het nou al twee Sondae hierop gefokus.
Die spil waarom die boodskap van hoofstuk 6 draai, is die vryspraak van Christus. Hy het ons vrygespreek van die mag van sonde waarvan die uiteinde, die beloning, die dood is. Hy het ons van die mag van die sonde verlos. Die sonde se mag oor ons is gebreek, ons is deel van ‘n nuwe gemeenskap, die gemeenskap van Christus. Ons is gedoop in sy dood, sodat ons ook kan lewe, soos Hy, vir altyd, vir God. Vir beide die liberale Grieke en Romeine, wat sonder die wet gelewe het, en vir die konserwatiewe Jode, wat met die wet gelewe het, het daar uitkoms gekom, die vergifnis en genade van Christus.
Daarom sê Paulus moet ons rekening hou daarmee, ons moet ons gedagtes daarmee vul, ons is nou in die domein van God, waar ons vir Hom kan lewe en ons nie net die belofte van ‘n ewige lewe het nie, maar ook die bewussyn van sy nabyheid en sy sorg en sy krag.
Dit is waarom lofprysing en danksegging so uiters belangrik vir ‘n Christen is, want dít is die punt waar ons ons gedagtes volmaak met die wonderlike werklikheid van die vryspraak van Christus.Maar, het Paulus ons aangemoedig, ons moet in dié domein léwe. Ons moet as’t ware as slawe van God lewe, anders bly ons slawe van die mag van die sonde, en dit nie net persoonlik nie, ook slawe van die mag van die sonde van die heersende kultuurmagte.
Leef in die kragveld van die Gees
Paulus sê, reeds in hoofstuk 7:6, maar meer volledig in hoofstuk 8, dat die geheim van die lewe vir God, is deur te lewe in die kragveld van die Gees.
“Die werk van die Gees,” sê Coenie Burger, “is soos ’n kragveld. Dit is ’n dinamiese omgewing waarbinne jy bewus word van ’n ander krag as jou eie” (1999).
Vryspraak is nie die doellyn of die wenstreep nie. Dit is die wegspringplek.
Soos die storie wat ek van ’n gradeplegtigheid gehoor het, waar die studente hulle diplomas ontvang het van die kanselier. Terwyl hy hulle hande geskud het, het hy met ‘n harde stem gesê: “Veels geluk!” En dan met ’n sagter, maar ferm stem het hy vir elke gegradueerde gesê: “Hou aan beweeg!”
Dis ook God se woorde aan ons “Veels geluk, maar hou aan beweeg…” Die Christelike lewe is ‘n lewenstyl wat doelbewus ingeoefen moet word.
Kyk die lewe is soos gholf: hoe meer jy jou golfswaai oefen en oefen en oefen, hoe meer raak dit deel van jou “spier-geheue”, sodat jy later die golfswaai uitoefen sonder dat jy bewustelik daaroor dink. Maar as jy ‘n slegte golfswaai het, dan raak jy beter met die slegte golfswaai, as jy ‘n goeie golfswaai het, dan raak jy al beter met die goeie golfswaai.
Ons moet ons dus inoefen om in die kragveld van die Gees te lewe – dit is die golfswaai wat ons moet inoefen!
Nog ‘n voorbeeld: in Jack London se klassieke storie, WHITE FANG, is White Fang half-hond, half-wolf. Nadat hy in die wildernis geleef het, word hy mak gemaak en leer hy om tussen mense te lewe!
White Fang was egter mal oor hoenders! Op keer het hy in ’n hoenderhok gevaar en 50 henne doodgemaak. Sy baas, Weeden Scott, het met hom geraas en hom toe weer in die hoenderhok ingeneem.
Hy het vir White Fang reg in die middel van die hoenderhok laat sit. Dit was ’n groot toets! Toe White Fang sy gunsteling kos sien, was sy natuurlike instink om te gaan vir ’n sappige hoendertjie! Maar hy was onmiddellik in sy spore gestop deur sy baas se stem! Hulle het vir ’n tyd lank in die hoenderhok gebly. Elke keer as White Fang na ’n hoender wou hap, het sy baas se stem hom gekeer. So het hy geleer wat sy baas wou hê en so het hy geleer om hoenders te ignoreer.
Weeden Scott se pa het geredeneer dat jy nie ’n “hoender doodmaker” kan genees nie, maar Weeden het sy pa uitgedaag en so het hulle vir White Fang die hele middag in die hoenderhok toegesluit! Luister as Jack London self hierdie toneel beskryf:
“Locked in the chicken yard and there deserted by the master, White Fang lay down and went to sleep. Once he got up and walked over to the trough for a drink of water. The chickens he calmly ignored. So far as he was concerned they did not exist. At four o’clock he executed a running jump, gained the roof of the chicken house, and leaped to the ground outside, whence he sauntered gravely to the house.”
Toe voeg Jack London hierdie woorde by: “He had learned the law.”
Watter wet was dit?
Die wet van gehoorsaamheid – hy het gemaak soos sy baas sê! Weeden het hom geleer, en White Fang het hom laat leer, dit ingeoefen.
Nou, dit is waar, sommige kere is die bewussyn van die Gees bonatuurlike ervarings, soos met die uitstorting van die Heilige Gees in Handelinge 2, of toe die Gees die eerste keer in Sesarea uitgestort is oor mense wat nie Jode was nie (Hand 10). Daar word gewoonlik hierna verwys as die besonderse gawes. Dit is uitsonderlike gebeure wat die Gees gee, sommige openbaar en ander privaat. Maar die Gees werk natuurlik nie net as daar ’n bonatuurlike ervaring of ekstase betrokke is nie. Die teenoorgestelde is eintlik waar wanneer ’n mens na die verhale in die Bybel kyk. Meestal is dit “gewone”, natuurlike ervarings wat mense tot die oortuiging laat kom van die werk en die bedoeling van die Gees.
Om in die kragveld van die Gees te lewe, is om bewus te raak van hierdie “gewone” ervarings, Frederick Marais en Willem Nicol noem dit bewegings, in jou. In Staying in Touch maak ons baie van die Stop-Look-Listen metodiek gebruik. Dit is om die afgelope 24 uur te oordink, die goeie goed, die slegte goed, en dan baie spesifiek te probeer agterkom, waar het ons God se spore in ons lewe agter gekom.
Jy fokus dus nie op goed wat jy doen nie, maar op wat die Gees doen. En een van maniere om dit agter te kom, is om te oorweeg of daar ‘n:
- beweging van eie belang na ander se belang, van selfgerigtheid na liefde vir ander was. Want, as ek agterkom dat ek in my keuses van die vorige dag geklou het aan iets waarvan ek self hou, as ek agterkom dat ek in my keuses die vorige dag eintlik op my eie wil bly, dat ek isolasie verkies, dan is dit alreeds die Gees wat dit doen. Ons gehegtheid aan onsself is immers uiters moeilik om raak te sien, soos een woestynvader gesê het, ons ekkigheid is vir onsself so sigbaar soos ’n mier op ’n swart klip teen middernag. En as jy dan op die fyn stemmetjie van jou gewete reageer wat sê: Jy stel jouself eerste, dan vorder jy. En as jy in volgende Stop-Look-Listen oefeninge agterkom, ek begin dit regkry om na ander se werklike belange beweeg, dat ek gemeenskap met ander begin bou, al voel dit pynlik om van eiebelang weg te beweeg, dan is dit ’n teken dat die Gees jou begin lei, dat jy in sy kragveld begin leef.
So is daar ander bewegings in onsself en in ons bewussyn waarop jy kan fokus:
- Ingewikkeldheid na eenvoud – die oplossings wat ons onder die Gees se leiding kry, is dikwels eenvoudig.
- Selfgesprek na Godsgesprek – ware Godsgesprek is wanneer ek agterkom dat ek regtig met die Here praat oor ‘n saak en regtig oop is vir sy leiding.
En so is daar ‘n hele paar ander bewegings waarop ons kan fokus om in die kragveld van die Gees te beweeg.
Slot
Ek sluit af – ons is vrygespreektes.
Christus het daarvoor gesorg.
Ons leef in die kragveld van die Gees.
Ons het nodig om ons denke daarmee vol te maak, en te begin fokus op die Gees se bewegings in ons.
